Etymologia nazwy kościół. Hebr. gahal; gr. ekklesia; łac. ecclesia – w sensie rzeczownikowym: zgromadzenie; w sensie czasownikowym: zwoływanie zgromadzenia. Polskie brzmienie kościół zapożyczone jest z języka staroczeskiego kostel i starogórnoniemieckiego kastel czyli miejsce obwarowane, zamek twierdza. Pierwsze kościoły nie tylko obwarowywano, ale często były warowniami szczególnie na terenach ówcześnie niechrześcijańskich. Streszczając powyższe wyjaśnienia można stwierdzić, że kościół to nie tylko dom z kamieni i złota, kościół żywy i prawdziwy to jest serc wspólnota, która w tym fizycznie istniejącym budynku się gromadzi, aby oddać chwałę Bogu, Ojcu wszechmogącemu. Kościół (budynek) franciszkanów w zabudowie Twierdzy Zamość był ważnym obiektem fortecznym i modlitewnym wspólnoty zamościan. Dzisiaj, na podstawie zachowanej dokumentacji zostaje rewitalizowany (przywracany do życia) z łaski Bożej możemy być świadkami tego wielkiego wydarzenia. Jedni rujnują, drudzy budują. Kościół nasz staje się takim, jakim był w XVII w. Chwała Bogu i szacunek dla wszystkich Ofiarodawców i Budowlańców na różnorakich odcinkach ich fizycznego i umysłowego zaangażowania. Przed nami jeszcze sporo wysiłku. Panie, prowadź nas w tym bezprecedensowym wydarzeniu zarazy. Wiemy, że człowiek (wspólnota) może nad tym stracić kontrolę, Ty, zaś Boże, nigdy!